İktisat, ekonomi, tutum bilimi ya da geçim bilimi; üretim, dağıtım, tüketim, ticaret, değişim ve bölüşüm ile ilgili etkinliklerin bütünü ile bu etkinlikleri inceleyen bir bilim dalıdır. Ekonomi kitaplarında geçen bir ekonomi tanımı ise şu şekilde yapılabilir: Ekonomi; sınırsız (sonsuz) insan ihtiyaç ve isteklerinin, sınırlı (kıt) üretim kaynakları ile en iyi şekilde nasıl gidirelebileceğini inceleyen bir bilim dalıdır.
Bir etkinlikler bütününü olarak iktisat ya da ekonominin yapısı, uygarlık tarihi ve toplumsal yapılanmalar ile yakından ilişkilidir. Daha genel olarak iktisat toplumların nasıl zenginleşeceği ve refah seviyelerinin artacağı sorusuna cevap arar. Bu süreçte izlenecek politikalar, işsizlik, enflasyon, üretim düzeyi gibi kavramlar iktisatın inceleme alanına girer.
Kelime kökeni
"Ekonomi" kelimesi, "ev", ve "dağıtım (daha çok, yönetim anlamında)" kelimelerinden gelen , "bir evi yöneten kimse" kelimesine kadar takip edilebilir.ekonomi kelimesi "bir aile veya hane ile ilgili" anlamına gelse de aynı zamanda "tutumluluk", "yönetme", "idare", "düzenleme" ve "bir devletin kamu yararı"nı da ifade etmektedir.
Ekonominin Dalları
Bir bilim dalı olarak iktisat ya da ekonomi, yeryüzündeki kaynakların sınırlı, insan ihtiyaçlarının sınırsız olması yüzünden, kaynakların daha verimli bir şekilde kullanılabilmesini sağlamak amacıyla kurulmuştur. İktisat, incelediği konulara ve kapsamlara göre dallara ayrılır:
Normatif İktisat - Bir durumu hedef olarak gören, ekonomik düzenin nasıl olmasına dair fikirler üreten iktisat dalıdır. Normatif iktisat belirlenen hedefler için neler yapılması gerektiğini araştırır. Sosyal adalet, üst düzey refah için neler yapılması gerektiğini araştırır.
Pozitif İktisat - Sadece ekonomik düzeni sebep-sonuç ilişkisi içinde inceleyen, ekonomi içinde sürekli geçerli kanunları saptamaya çalışan iktisat dalıdır. "Talep artışı enflasyonu nasıl etkiler?" gibi sorulara cevap arar. "Enflasyon hangi düzeyde tutulmalı?" sorusu normatif ikstisatın inceleyeceği bir konudur.
Mikroiktisat veya mikroekonomi - Tüketicilerin ve firmaların ekonomik davranışlarını; ihtiyaç, fayda, değer, fiyat kavramları ile araştıran iktisat dalıdır. Piyasa türlerini, piyasaların işleyiş mekanizmasını ve farklı piyasa koşullarında firma dengesinin nasıl oluştuğunu da araştırır. Daha basit bir ifadeyle bir şirketin veya tüketicinin kendi iş işleyişi ve dış ekonomik ilişkilerini bireysel olarak inceleyen iktisat dalıdır.
Makroiktisat veya makroekonomi - Ülke ekonomisini ve dünya ekonomisini ilgilendiren konu başlıklarını inceleyen bir iktisat dalıdır. İstihdam, enflasyon, kamu dengesi gibi konuları inceler.
Alt dalları
- Mikroiktisat
- Makroiktisat
- İktisat Tarihi
- İktisadi Düşünceler Tarihi
- Uluslararası İktisat
- Türkiye Ekonomisi
- Kalkınma İktisadı
- Kamu Ekonomisi
- Politik İktisat
- Çevre Ekonomisi
- Sanayi Ekonomisi
- Çalışma Ekonomisi
- Tarım Ekonomisi
- Yeni Ekonomi
- Turizm Ekonomisi
- Karma Ekonomi
- İşletme Ekonomisi/Yönetim Ekonomisi
- Demokrasi
- Dünya Ekonomisi