"Üç çeşit yalan vardır: Yalan, kuyruklu yalan ve istatistik."
Bu kitap istatistiğin bir aldatmaca aracı olarak kullanılma yöntemlerini açıklıyor. Kitapta yer alan istatistiksel hile ve yalanlar çok geniş bir alandan derlendi.
Sayılara meraklı bir kültürde, istatistiğin sırlarla dolu dili, sansasyon yaratmak, abartmak, karıştırmak ve gereğinden fazla basite indirgemek amacıyla kullanılabilir.
Yani bu okuduklarımızın, duyduklarımızın, mutlaka doğru olması gerekmediği anlamına geliyor. Ortalamalar, ilişkiler, trendler ve grafikler göründükleri gibi olmayabilir. Ortada gözle görünenden fazla bir şey çoğu zaman da eksik bir şey vardır. Tıpkı "biraz minare gölgesi biraz davul tozu"ndan yapılan ilaçlar gibi istatistik de bir çok önemli gerçeği "olduğundan farklı" hale getirebilmekde.
Yani bu okuduklarımızın, duyduklarımızın, mutlaka doğru olması gerekmediği anlamına geliyor. Ortalamalar, ilişkiler, trendler ve grafikler göründükleri gibi olmayabilir. Ortada gözle görünenden fazla bir şey çoğu zaman da eksik bir şey vardır. Tıpkı "biraz minare gölgesi biraz davul tozu"ndan yapılan ilaçlar gibi istatistik de bir çok önemli gerçeği "olduğundan farklı" hale getirebilmekde.
Elbetde eğitimli ve namuslu istatistikçilerin kesin ve bilimsel hesaplarına sözümüz yok. Tıpkı fotoğraf makinesi ile bilgisayarın yalan söylemesinin olanaksız olduğu gibi. Yeter ki birileri dışardan müdahale etmesin!
"İyi ambalajlanmış bir istatistik Hitler'in büyük yalanından daha etkilidir. Hem yanlış yere götürür, hem de sizi kimse suçlayamaz."
Kaynak: istatistiknotlarim.blogspot.com
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder